• (0212) 438 33 55 info@eysosgb.com
Çalışma saatleri: Pazartesi - Cumartesi 09:00 - 17:00
EYS OSGBEYS OSGB
  • Hizmetler
    • İş Güvenliği Uzmanı
    • İşyeri Hekimi
    • Diğer Sağlık Personeli
    • Gezici (Mobil) Sağlık Aracı
    • Risk Değerlendirmesi ve Analizi
    • İşe Giriş Sağlık Raporu
    • Acil Durum Planı
    • İşyeri Ortam Ölçümleri
    • Sağlık Taraması
  • Eğitimler
    • İş Güvenliği Eğitimi
    • Temel İlk Yardım Eğitimi
    • Yangın Eğitimi
    • Hijyen Eğitimi
  • İSG Platformu
    • OSGB Nedir?
    • İSG Nedir?
    • İSG mevzuatı
    • 6331 Sayılı İSG Kanunu
    • Blog
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • Kalite Politikası
    • Kaizen
    • Referanslar
    • Yetki Belgemiz
    • Müşteri Aydınlatma Metni
    • Online Katalog
  • Teklif Alın
İletişime Geçin
Arama
  • Hizmetler
    • İş Güvenliği Uzmanı
    • İşyeri Hekimi
    • Diğer Sağlık Personeli
    • Gezici (Mobil) Sağlık Aracı
    • Risk Değerlendirmesi ve Analizi
    • İşe Giriş Sağlık Raporu
    • Acil Durum Planı
    • İşyeri Ortam Ölçümleri
    • Sağlık Taraması
  • Eğitimler
    • İş Güvenliği Eğitimi
    • Temel İlk Yardım Eğitimi
    • Yangın Eğitimi
    • Hijyen Eğitimi
  • İSG Platformu
    • OSGB Nedir?
    • İSG Nedir?
    • İSG mevzuatı
    • 6331 Sayılı İSG Kanunu
    • Blog
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • Kalite Politikası
    • Kaizen
    • Referanslar
    • Yetki Belgemiz
    • Müşteri Aydınlatma Metni
    • Online Katalog
  • Teklif Alın
  • Twitter
  • Facebook
  • Instagram
  • Yetki Belgesi
  • Rss
  • İletişim
İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Nedir?
EYS OSGB2025-10-01T12:07:30+03:00

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Nedir?

EYS OSGB Makaleler

İşyerinizde her gün olup biten, çalışanların veriminden itibarınıza kadar birçok değişkeni etkileyen görünmez bir sistem var, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG). İSG, yalnızca kazaları önlemek için duvarda asılı prosedürlerden ibaret değildir, üretimden bakıma, insan kaynaklarından satın alma süreçlerine kadar bütün işleyişi kapsayan bir yönetim disiplinidir. Uluslararası Çalışma Örgütü bu alanı, çalışmaya bağlı hastalık ve yaralanmaların önlenmesi, çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve çalışanların refahının korunması için geliştirilen standart ve uygulamalar bütünü olarak tanımlar. Bu bakış, İSG’yi maliyet kalemi olmaktan çıkarır, sürdürülebilirlik ve kurumsal güvenin ana unsuru haline getirir.

Türkiye’de İSG’nin yasal temeli 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunudur. Kanunun amacı açık, işyerlerinde sağlığın ve güvenliğin sağlanması ve mevcut şartların iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki ve yükümlülüklerini düzenlemek. Kapsamı da geniş, kamu ve özel sektör dahil, stajyer ve çıraklar da olmak üzere tüm çalışanları kapsar. Bu çerçeve, İSG’yi her kurum için bağlayıcı bir yönetim konusu haline getirir.

İçindekiler

Toggle
  • İSG tam olarak nedir, neleri içerir?
    • İSG neden gereklidir?
  • Dünya’da İş Sağlığı ve Güvenliği’nin tarihsel gelişimi
    • Antik Roma Döneminde İSG
    • Sanayi Devrimi Öncesinde İSG
    • Türkiye’de İSG’nin Gelişimi
  • Yasal çerçeve ve temel yükümlülükler
  • Nasıl işler, hangi sistem mantığıyla çalışır?
  • Kontrol hiyerarşisi, riskleri doğru sırayla yönetmek
  • Kurumsal roller, kimin sorumluluğu ne
  • Ölçmeden yönetilmez, hangi metrikler işe yarar
  • Risk matrisi nasıl çalışır, nerede hataya düşülür?
  • Örnek Vaka: Depolama alanında palet istifleme
  • İSG’nin bugünü, ortaya çıkan riskler
  • Nereden başlamalı, pratik bir yol haritası
  • İSG Hizmeti Nasıl Alınır?
  • İş Sağlığı ve Güvenliği hakkında sık sorulan sorular
    • İSG’ye nereden başlamalıyım, ilk 90 gün için en kritik adımlar neler?
    • Risk değerlendirmesi ne sıklıkla güncellenmeli?
    • Tehlike ile risk arasındaki farkı sahada nasıl anlatırım?
    • KKD mi, mühendislik kontrolü mü, hangisi daha etkili?
    • Ramak kala nedir, neden bu kadar önem veriliyor?
    • ISO 45001 gerçekten gerekli mi, yoksa mevzuata uymak yeterli mi?
    • Risk matrisi kullanımında en yaygın hatalar hangileri?
    • İSG performansını ölçmek için hangi metrikleri seçmeliyim?
    • Yüklenici ve tedarikçilerde İSG nasıl yönetilir?
    • “Stop work” yetkisi kimde olmalı ve nasıl işler?
    • Uzaktan veya hibrit çalışanlar için İSG kapsamı var mı?
    • Isı stresi ve aşırı hava olaylarına karşı pratik plan nasıl olmalı?
    • İSG yatırımının geri dönüşü nasıl gösterilir?
    • Denetim, teftiş ve kaza araştırması arasında fark nedir?
    • İş izinleri (permit to work) hangi durumlarda zorunlu olmalı?
    • Değişiklik yönetimi (MOC) neden kritik?
    • Eğitimleri nasıl daha etkili hale getiririm?
    • Kültürü nasıl ölçer ve geliştiririm?
    • Depolama ve intralojistikte çarpma-ezilme risklerini nasıl düşürürüm?
    • Küçük ölçekli işletmeler için en düşük maliyetli üç İSG hamlesi nedir?
  • Kaynaklar

İSG tam olarak nedir, neleri içerir?

Kısaca, İSG, işyerindeki tehlike ve risklerin sistematik olarak belirlenmesi, risk değerlendirmesi, bu risklerin kontrol hiyerarşisine göre yönetilmesi ve sonuçların sürekli izlenmesi ile ilgilidir. Bunun içinde şunlar yer alır, planlama, uygulama, kontrol ve iyileştirme döngüsü, yasal uygunluk, çalışan katılımı ve iletişim, eğitim ve yetkinlik yönetimi, kaza, ramak kala ve meslek hastalığı kayıtlarının tutulması, acil durum planı ve tatbikatlar, tedarikçiler ve taşeronlar ile koordinasyon.

İSG neden gereklidir?

  • İş kazaları ve meslek hastalıklarını azaltır, üretim sürekliliğini güçlendirir.

  • Çalışan bağlılığını ve kurum itibarını artırır, denetimlerde uyumu kolaylaştırır.

  • İklim kaynaklı yeni risklerin, ısı stresi, aşırı hava olayları, UV maruziyeti gibi, giderek arttığı bir çağda, risk yönetimini güncel tutar. International Labour Organization

Dünya’da İş Sağlığı ve Güvenliği’nin tarihsel gelişimi

İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda ilk çalışmalar tarihsel olarak çok eskilere dayanmaktadır. İnsanlar yerleşik hayata geçtikçe bazı işlerin diğerlerine göre daha tehlikeli olduğunu fark etmiştir. Sanayi devrimiyle birlikte, 19. yüzyılda özellikle İngiltere’de iş sağlığı ve güvenliği konusunda birçok düzenleme yapılmıştır. İngiltere’de 1848 yılında iş sağlığı ve güvenliği konusunda önemli kanunlar yayınlanmıştır. İSG’nin öncü ülkesi olan İngiltere’de, standartları belirleyen BSI (British Standards Institute) kurumu, bugün dahi dünya genelinde iş sağlığı ve güvenliği standartlarını belirleme ve standartlaştırma görevini sürdürmektedir.

Antik Roma Döneminde İSG

Roma döneminin Plini ile birlikte önemli düşünürlerinden biri olan Yunan hekim Dioscorides Pedanius, Roma ordusu adına tıbbı araştırmalarda bulunmuş ve en önemli eseri olan “İlaç Bilgisi Üzerine” (Peri Hyles latrikes) adlı kitabında ilaçları sınıflandırmış ve zararlı maddeleri bitkisel, hayvansal ve mineral kaynaklı olarak üç başlık altında değerlendirmiştir.

Yine bu dönemin ünlü düşünürlerinden Juvenal ise; çalışanların ayaklarında oluşan varis oluşumuna ve demircilerde görülen göz hastalıklarına yönelik olarak tespitlerde bulunmuştur. Bu döneme ait eski çağlardaki çalışmaların benzerleri; gelişen teknik dönüşüm süreci, Rönesans ve Reform dönemleriyle birlikte modern tıbbın sağladığı imkanlarla daha da geliştirilmiştir.

Sanayi Devrimi Öncesinde İSG

Tarım, insanlığın yerleşik hayata geçtiği ilk büyük devrimdir. Tarımla beraber insanlar toplu olarak yaşamaya başlamış, ancak bu süreçte sağlık sorunları da artmıştır. M.Ö. 2600’lü yıllarda, İmhotep, Mısır piramitlerinin inşası sırasında işçilerde ortaya çıkan sağlık sorunlarına dikkat çekmiştir. M.Ö. 2000’li yıllarda Hammurabi Kanunları ile iş sağlığı ve güvenliği konusunda temel düzenlemeler getirilmiştir. Tarihçi Heredot, çalışanların beslenme alışkanlıklarının iş verimliliği ile ilişkisine dikkat çekmiştir. Hipokrat, işin çalışanın sağlığı üzerindeki etkisini incelemiş, özellikle kurşun madenlerindeki zehirlenmelerden bahsetmiştir. Nicander, bu çalışmaları ileri taşıyarak, sağlık sorunlarının önlenmesine dair önerilerde bulunmuştur. Plini, tozlu madenlerde çalışanların korunması için başlarına torba benzeri bir maske takmaları gerektiğini belirtmiştir.

Türkiye’de İSG’nin Gelişimi

Türkiye, 1999 yılında Helsinki’de gerçekleştirilen Avrupa Birliği Zirvesi’nde aday ülke statüsü kazandı. Zirvede, aday ülkelere uygulanan kriterler ortaya koyulmuştur. Türkiye’nin mevzuatını AB standartlarına uygun hale getirme sürecinde iş hayatı da gözden geçirilmiştir. 2003 yılında 4857 sayılı İş Kanunu yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki uygulamalar, bazıları 4857 sayılı kanuna bağlı olan İSG Tüzüğü ile hayatımızda yer bulmuştur. Ancak bu alandaki mevzuatı daha da güçlendirmek adına 2012 yılında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çıkarılarak yürürlüğe girmiştir.

Yasal çerçeve ve temel yükümlülükler

Türkiye’de İSG faaliyetleri Kanun ve ikincil mevzuatla somutlaşır. Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, her işyerinde, tasarım aşamasından itibaren tehlikelerin tanımlanmasını ve risklerin sistematik olarak değerlendirilmesini zorunlu kılar. Bu yalnızca bir rapor üretmek değildir, tehlike kaynağında mücadeleyi ve uygulanabilir kontrol tedbirlerinin planlanmasını şart koşar. cdn.iuc.edu.tr

İşveren, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirir, çalışanlara uygun kişisel koruyucu donanım sağlar ve eğitim verir. Tüm bu faaliyetlerin maliyeti çalışana yansıtılamaz, sorumluluk devredilemez. Bu ilkeler, kurumsal hesap verebilirliğin temelidir.

İşyeri Hekimi, Diğer Sağlık Personeli, İş Güvenliği Uzmanı
İSG Profesyonelleri: İşyeri Hekimi, Diğer Sağlık Personeli, İş Güvenliği Uzmanı

Nasıl işler, hangi sistem mantığıyla çalışır?

Olgun bir İSG yaklaşımı, Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) çevrimine yaslanır ve süreçlerle bütünleşir:

  1. Planla, tehlike envanteri çıkar, iş ekipmanları, kimyasallar, ergonomi, saha trafiği, yüksekte çalışma gibi konularda riskleri belirle, yasal gereklilikleri haritalandır, hedef ve performans göstergeleri koy.

  2. Uygula, kontrol tedbirlerini hayata geçir, iş izinleri, kilitleme-etiketleme, makine koruyucuları, havalandırma, erişim kontrolü, iş başı konuşmaları, eğitim ve talimatlar.

  3. Kontrol et, denetim, davranış gözlemleri, çevresel ölçümler, ramak kala bildirimleri ve kaza araştırmaları ile performansı izle.

  4. Önlem al, kök neden analiziyle düzeltici-önleyici faaliyetleri uygula, standartları ve eğitimleri güncelle, tedarikçi ve taşeron yönetimine yansıt.

Bu döngüyü bir yönetim sistemi ile güvence altına almak isteyen kurumlar için, ISO 45001 uluslararası bir çerçeve sunar. ISO 45001, tehlike tanımlama, risk ve fırsatların belirlenmesi, çalışan katılımı ve liderlik, değişiklik yönetimi, dış kaynaklı süreçlerin kontrolü gibi konularda net gereklilikler koyar. Standardın özü, risk tabanlı düşünme ve sürekli iyileştirmedir. ISO

Kontrol hiyerarşisi, riskleri doğru sırayla yönetmek

Riskleri yönetirken önce eliminasyon ve ikame düşünülür, ardından mühendislik kontrolleri, idari kontroller ve son çare olarak KKD gelir. Doğru sıra önemlidir, çünkü risk kaynağında yok edilmedikçe güvenlik netliği sağlanmaz. Örneğin solvent bazlı boya yerine su bazlı boyayı seçmek ikamedir, kaynak dumanına lokal emiş uygulamak mühendislik kontrolüdür, çalışma süresini sınırlandırmak idari kontroldür, maske kullanımı ise KKD’dir. CDC

Kurumsal roller, kimin sorumluluğu ne

  • İşveren, mevzuata uyumu sağlar, gerekli insan ve finansal kaynağı ayırır, hedefleri ve politikayı belirler, sorumlulukları atar, sonuçları izler.

  • Çalışanlar, tehlike bildirimi yapar, prosedürlere uyar, eğitimlere katılır, KKD’yi doğru kullanır.

  • İSG profesyonelleri, risk değerlendirmesini koordine eder, kontrol tedbirlerinin etkinliğini takip eder, kaza araştırmalarını yürütür ve yönetimi düzenli raporlar.

  • Yöneticiler, İSG’yi iş planına dahil eder, iş izinlerini uygular, iş başı konuşmalarını yapar, sahada görünür liderlik sergiler.

Bu görev dağılımı, kağıt üzerinde değil, günlük iş akışında görünür hale geldiğinde sonuç üretir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

Ölçmeden yönetilmez, hangi metrikler işe yarar

İSG performansını tek bir göstergeyle ölçmek eksik kalır. Dengeli bir pano oluşturun:

  • Öncü göstergeler, eğitim tamamlama oranı, ramak kala bildirimi, kapalı açık denetim bulguları, düzeltici faaliyetlerin kapanma süresi, ekipman bakım zamanında tamamlama.

  • Gecikmiş göstergeler, kaza sıklık ve ağırlık oranları, meslek hastalığı vakaları, devamsızlık günleri.

  • Uyum göstergeleri, yasal yükümlülüklerin yerine getirilme oranı, tatbikat ve ölçümlerin periyodu, iç-dış denetim bulguları.

Risk matrisi nasıl çalışır, nerede hataya düşülür?

Risk, genellikle olasılık x şiddet ile ifade edilir. Pratikte iki noktaya dikkat edin, bir, olasılık yalnızca geçmiş kaza frekansından ibaret değildir, maruziyet süreleri, bariyerlerin güvenilirliği ve süreç değişiklikleri hesaba katılmalı. İki, matris kategorilerini iş türünüze göre kalibre edin, tek tip 5×5 matrisler her sektörde aynı doğrulukta sonuç vermez. Olasılığı düşüren önlemler ile şiddeti düşüren önlemleri ayırt edin, örneğin “düşmeye karşı yaşam hattı” olasılığı, “yüksekte ağ” şiddeti düşürür. Sonuç, kabul edilebilir seviyenin altına inmediği sürece, kontrol kombinasyonları planlayın. guvenliinsaat.csgb.gov.tr

Örnek Vaka: Depolama alanında palet istifleme

Sorun, dar alanda yüksek istif ve yaya-araç trafiği.
Yaklaşım, tehlikeler, devrilme, çarpma, düşme, ezilme, ergonomik zorlanma.
Kontrol planı, yükseklik sınırı ve istif plan şablonu, zemin düzeltme, raflara mekanik kilitleme, yaya yollarında fiziki ayırıcı, forklift için tek yön trafik, hız sınırlaması ve kör nokta aynaları, yüksek raf bölgelerinde düşey ağ, palet kalitesi kabul kriterleri, kaldırma yardımcıları ve ergonomi eğitimi, palet sökümünde kesilme riskine karşı KKD.
İzleme, haftalık görsel kontrol listesi, ramak kala bildirimlerine hızlı geri dönüş, kaza olursa kök neden analizi.
Bu yaklaşım, hiyerarşiyi doğru uygulayan bir örnektir, önce istif yüksekliğini sınırlayıp zemini düzenleyerek kaynağı hedefler, sonra akış ve davranışla olasılığı düşürür, en sonda KKD devreye girer. CDC

İSG’nin bugünü, ortaya çıkan riskler

İklim değişikliği, ısı stresi, UV maruziyeti, hava kirliliği ve aşırı hava olayları gibi faktörlerle işyerindeki risk profilini hızla dönüştürüyor. ILO’ya göre küresel iş gücünün yaklaşık yüzde 70’i bu etkilerle karşı karşıya. Bu, sıcak ortamlarda çalışma planlarının, dinlenme-sulama protokollerinin, gölgeleme ve havalandırmanın, kişisel ve çevresel ölçümlerin ve acil durum senaryolarının güncellenmesi gerektiği anlamına gelir.

Nereden başlamalı, pratik bir yol haritası

  1. Mevcut durum fotoğrafını çekin, yasal gereklilik envanteri ve boşluk analizi, risk değerlendirmesi güncelliği, eğitim ve yetkinlik matrisleri, bakım planları, kaza ve ramak kala verileri.

  2. Stratejik öncelikleri belirleyin, yüksek enerji tehlikeleri, yüksekte çalışma, kapalı alanlar, kimyasal maruziyet, saha trafiği gibi alanlarda hızlı kazanımlar.

  3. Kontrol hiyerarşisine göre müdahale paketleri tasarlayın, eliminasyon ve ikame fırsatlarını önce yakalayın.

  4. Yönetim sistemi yaklaşımını standardize edin, ISO 45001 uyumlu süreç ve KPI setleri kurun, iç denetim planlayın.

  5. Kültür ve katılım, çalışan geri bildirim kanallarını görünür ve ödüllendirici hale getirin, sahada liderlik, günlük iş başı konuşmaları, açık kapı politikası.

  6. Tedarik zincirini unutmayın, yüklenici ve tedarikçi sözleşmelerine İSG hükümleri, sahaya giriş kriterleri ve denetim şartları koyun.

Sonuç, İSG bir güvenlik departmanının tek başına taşıyacağı bir yük değildir. Yönetim taahhüdü, çalışan katılımı ve süreç entegrasyonu olmadan kalıcı başarı gelmez. Yasal uygunluk, kurumsal sürdürülebilirliğin asgari şartıdır, gerçek değer, riskleri kaynağında azaltan tasarım ve süreç kararlarıyla yaratılır. Bugün, işyerinizdeki riskleri ve kontrolleri nesnel olarak değerlendirmek için bir saat ayırın. Hangi tehlikeleri tamamen ortadan kaldırabilirsiniz, nerede ikame mümkün, hangi mühendislik çözümleri erişilebilir, hangi eğitim ve davranışlar etki yaratır, hangi metrikler sizi gerçekten yönlendirir? Verdiğiniz cevaplar, kurumunuzun sağlığı kadar işinizin geleceğini de belirleyecek.

İSG Hizmeti Nasıl Alınır?

Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre belirli büyüklükteki işyerlerinin İSG hizmetleri alması zorunludur. Bu hizmetleri kendi bünyesinde sunamayan işyerleri, OSGB‘lerden hizmet almak zorundadır. OSGB’ler, işyerlerine İSG hizmetleri sunma konusunda yetkilendirilmiş özel kuruluşlardır. İSG profesyonelleri (iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, diğer sağlık personeli) OSGB bünyesinde çalışarak, işyerlerine hizmet verirler.

OSGB’ler, işyerlerinde risk değerlendirmesi, tehlike sınıflandırılması ve analizi yaparak potansiyel riskleri belirler ve koruyucu tedbirleri önerir. Ayrıca, çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği konularında bilinçlenmeleri için eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunar ve işyerlerinin İSG standartlarına uygunluğunu denetler.

İş Sağlığı ve Güvenliği hakkında sık sorulan sorular

İSG’ye nereden başlamalıyım, ilk 90 gün için en kritik adımlar neler?

Önce mevcut durum fotoğrafını çıkarın, risk değerlendirmesinin güncelliği, eğitim ve bakım kayıtları, kaza ve ramak kalaları. Ardından en yüksek enerjili tehlikelere odaklanan kısa vadeli kontrol planları hazırlayın. Basit ama etkili uygulamalar, iş izinleri, kilitleme-etiketleme, geçici çözümleri kaldırma, hızlı kazanım sağlar. Son olarak ölçülebilir hedefler ve haftalık takip ritmi kurun.

Risk değerlendirmesi ne sıklıkla güncellenmeli?

Yasal minimumları bir kenara koyun, asıl belirleyici “değişim” olmalı. Süreç, ekipman, kimyasal, organizasyon veya kaza/ramak kala olduğunda güncelleyin. En az yılda bir kez, yüksek riskli alanlarda daha sık gözden geçirme iyi bir pratik. Güncellemenin çıktısı, kontrol planınıza ve eğitim programınıza mutlaka yansısın.

Tehlike ile risk arasındaki farkı sahada nasıl anlatırım?

Tehlike, potansiyel zarar kaynağıdır, risk ise bu zararın ortaya çıkma olasılığı ile şiddetinin birleşimidir. Saha örnekleri kullanın, forklift (tehlike) her zaman var, ancak hız sınırı, ayrılmış yaya yolu ve eğitim ile risk azalır. Bu dil, kontrol tedbirlerini neden önceliklendirdiğinizi anlaşılır kılar.

KKD mi, mühendislik kontrolü mü, hangisi daha etkili?

Öncelik her zaman kaynağa yakın çözümdür, eliminasyon ve ikame ile başlayın. Mühendislik kontrolleri riski sistematik olarak düşürür, idari kontroller davranışı yönlendirir, KKD son katmandır. Bütçe kısıtlarında bile “yüksek etki, düşük bakım” mühendislik çözümlerini arayın.

Ramak kala nedir, neden bu kadar önem veriliyor?

Ramak kala, zarara yol açmadan önce fark edilen olay veya durumdur. Erken uyarı sinyali sağlar ve düşük maliyetle büyük kazaların önüne geçmenizi mümkün kılar. Kolay raporlama kanalları ve hızlı geri bildirim, bildirim kültürünü güçlendirir.

ISO 45001 gerçekten gerekli mi, yoksa mevzuata uymak yeterli mi?

Mevzuat uyumu taban çizgisidir, ISO 45001 ise sistematik yönetim, liderlik ve sürekli iyileştirme çerçevesi sunar. Çok lokasyonlu, yüklenici yoğun veya hızlı büyüyen yapılarda standardın süreç disiplini ciddi fayda sağlar. Ayrıca diğer yönetim sistemleriyle (örneğin kalite) entegrasyon kolaylaşır.

Risk matrisi kullanımında en yaygın hatalar hangileri?

Olasılığı sadece geçmiş kazalara bakarak puanlamak ve maruziyet sürelerini, bariyer güvenilirliğini hesaba katmamak yaygın bir hatadır. “5×5 her yerde çalışır” varsayımı da sorun yaratır, sektöre ve enerji düzeyine göre kalibrasyon yapın. Önlemlerin olasılığı mı şiddeti mi düşürdüğünü netleştirin.

İSG performansını ölçmek için hangi metrikleri seçmeliyim?

Gecikmiş göstergeleri (kaza oranları) öncü göstergelerle dengeleyin, eğitim tamamlama, ramak kala bildirimi, bakım zamanında tamamlama, denetim bulgularının kapanma hızı. Az ama etkili KPI belirleyin, her birinin sorumlusu ve haftalık-aydın takip ritmi olsun. Panonuz karar aldırmalı, sadece rapor üretmemeli.

Yüklenici ve tedarikçilerde İSG nasıl yönetilir?

Sözleşmelere açık İSG şartları, sahaya giriş kriterleri ve denetim planı koyun. Ortak risk değerlendirmesi yapın, iş izinleri ve koordinasyon toplantılarıyla günlük akışı yönetin. Performansı ölçün, ciddi ihlallerde düzeltici faaliyet ve gerekirse iş durdurma uygulayın.

“Stop work” yetkisi kimde olmalı ve nasıl işler?

Her çalışanın, ciddi ve yakın tehlike gördüğünde işi durdurma yetkisi olmalı. Süreç, misilleme korkusu olmadan hızlı eskalasyon, riskin giderilmesi ve güvenli yeniden başlatma adımlarını içermeli. Bu yetkiyi eğitim, görünür liderlik ve açık iletişim desteklemeli.

Uzaktan veya hibrit çalışanlar için İSG kapsamı var mı?

Evet, ekranlı araçlarla çalışma, ergonomi, iş stresi ve yangın ilkeleri gibi riskler yine işveren sorumluluğundadır. Ev ortamı için ergonomi rehberi, mikro molalar, güvenli kablo/elektrik düzeni ve acil durum iletişimi gibi pratik önlemler planlayın. Bilgilendirme ve öz değerlendirme formları faydalıdır.

Isı stresi ve aşırı hava olaylarına karşı pratik plan nasıl olmalı?

Sahaya özel risk değerlendirmesi yapın, dinlenme-sulama protokolleri, gölgelik ve havalandırma, planlı iş rotasyonu uygulayın. Sıcak saatlerde işi yeniden planlamak ve ısı hastalığı belirtileri eğitimi vermek kritiktir. Ölçümlerle takip edip meteorolojik uyarıları operasyon planına bağlayın.

İSG yatırımının geri dönüşü nasıl gösterilir?

Kaza maliyetleri (tedavi, iş gücü kaybı, duruş), kalite kayıpları ve itibar etkisini görünürleştiren basit bir maliyet kaçınma modeli kurun. Öncü göstergelerdeki iyileşmeyi (örneğin bakım zamanında tamamlama) duruş süreleri ve hurda azalımı ile ilişkilendirin. Üst yönetime, “risk azaltım başına maliyet” benzeri net oranlar sunun.

Denetim, teftiş ve kaza araştırması arasında fark nedir?

Denetim, sistemin kurallara uygun işleyip işlemediğini kontrol eder, planlıdır ve belgeleri inceler. Teftiş, sahadaki gerçek uygulamayı yerinde gözler, anlıktır. Kaza araştırması ise olay sonrası kök nedenleri bulur ve tekrarını önleyecek kalıcı önlemleri belirler.

İş izinleri (permit to work) hangi durumlarda zorunlu olmalı?

Yüksekte çalışma, kapalı alan girişi, sıcak iş, elektrik işleri, kazı işlemleri gibi yüksek riskli faaliyetlerde. İzin, risk değerlendirmesi, yetkinlik kontrolü, izolasyonlar ve gözetim planını netleştirir. Süresi ve kapsamı belirli, imzaları tamamlanmış olmalı.

Değişiklik yönetimi (MOC) neden kritik?

Her süreç, ekipman veya organizasyon değişikliği yeni riskler doğurabilir. MOC, değişikliği planlamadan devreye almaya kadar tehlike analizi, eğitim, prosedür ve izin güncellemelerini garanti eder. “Önce güvenli çalışma koşulu” ilkesini korur.

Eğitimleri nasıl daha etkili hale getiririm?

Rol ve risk bazlı modüller hazırlayın, genel sunum yerine saha örnekleri ve küçük grup uygulamaları kullanın. Kısa, sık ve tekrar eden mikro eğitimler ile iş başı konuşmalarını birleştirin. Ölçme-değerlendirme ve saha gözlemleriyle öğrenmeyi pekiştirin.

Kültürü nasıl ölçer ve geliştiririm?

Anonim iklim anketleri, ramak kala bildirimi oranı, müdahale eden liderlik davranışları ve kural dışı durumlara verilen tepkiler iyi göstergelerdir. Yönetimin sahadaki görünürlüğü ve geri bildirim hızı kültürü doğrudan etkiler. İyi örnekleri görünür kılmak ve ödüllendirmek kalıcı değişim yaratır.

Depolama ve intralojistikte çarpma-ezilme risklerini nasıl düşürürüm?

Yaya ve araç yollarını fiziksel olarak ayırın, tek yön trafik ve hız limitleri koyun, kör noktalara ayna yerleştirin. İstif yükseklik sınırları, zemin iyileştirme ve palet kalite kriterleri belirleyin. Forklift eğitimlerini periyodik tazeleyin ve görsel kontrolleri haftalık ritme bağlayın.

Küçük ölçekli işletmeler için en düşük maliyetli üç İSG hamlesi nedir?

Tehlike bildirimi ve hızlı geri dönüş için basit bir kanal kurun. Elektrik, hareketli parçalar ve düşmeye bağlı yüksek enerjili tehlikelerde minimum mühendislik önlemlerini uygulayın, koruyucular ve bariyerler. İş başı konuşmalarını günlük rutine alın, 10 dakikalık odaklı buluşmalar büyük fark yaratır.

Kaynaklar

  • International Labour Organization, Occupational Safety and Health overview. International Labour Organization

  • ILO, Ensuring safety and health at work in a changing climate, 2024. International Labour Organization

  • 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Resmî Gazete 28339. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

  • İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, Resmî Gazete 28512, özet ve rehber dokümanlar. cdn.iuc.edu.tr

  • NIOSH, About the Hierarchy of Controls, 2024, ve EU-OSHA OSHwiki, Hierarchy of prevention and control measures. CDC

  • ISO 45001, Occupational health and safety management systems. ISO

Bu gönderiyi paylaş

Facebook Twitter LinkedIn Google + E-posta

Yazar

EYS OSGB

İstanbul merkezli EYS OSGB, İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 10 yılı aşkın süredir derinlemesine tecrübeye sahip bir uzman bir firmadır. Çalışma Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan EYS OSGB, müşterilerine profesyonel ve entegre OSGB hizmetleri sunmaktadır. İş dünyasında sürekli gelişen ve değişen dinamiklere hâkim olan EYS, hem yasal çerçevede hem de etik ilkelere bağlı kalarak, sektördeki kalite standartlarını belirlemiştir. Sunduğu hizmetlerde kaliteden ödün vermeden müşteri memnuniyetini en üst seviyede tutmayı hedefler.


Related Posts

16TemTemmuz 16, 2025

Protokol Defteri Nedir? İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Fonksiyonu ve Önemi

Protokol defteri nedir sorusu, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) yönetim süreçlerinin kayıt altına alınmasında karşılaşılan temel uygulamalardan birine işaret eder.... daha fazla oku

03EylEylül 3, 2023

MESLEKİ EĞİTİM VE MESLEKİ YETERLİLİK ARASINDAKİ FARKLAR

Mesleki Eğitim ve Mesleki Yeterlilik: İş hayatında çalışanların mesleklerinde yetkin olduklarını belgelendirmeleri gerekmektedir. Bu belgelendirme 3 şekilde olabilmektedir.1- Diploma (Üniversite,... daha fazla oku

16KasKasım 16, 2019

Einkaufsleitfaden für den randm tornado – Der randm tornadob

Willkommen bei unserem Einkaufsleitfaden für den randm tornado. Heute schauen wir uns den randm tornadob genauer an, einem Produkt,... daha fazla oku

03EkiEkim 3, 2019

İş Güvenliği Uzmanı Görev Sorumluluk ve Yetkileri

İş Güvenliği Uzmanı Görev Sorumluluk ve Yetkileri : İş yerlerinde yürütülen tüm faaliyetler belirli tehlike kaynakları olarak değerlendirilir. Tehlike kaynaklarının... daha fazla oku

11AraAralık 11, 2019

Ortak Sağlık Güvenlik Birimi Hizmetleri

Ortak Sağlık Güvenlik Birimi Nedir? Osgb veya Ortak Sağlık Güvenlik Birimi, İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Sağlar. daha fazla oku

22HazHaziran 22, 2025

ACİL DURUM EKİPLERİ EĞİTİMLERİ

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik’e göre acil durum, şu şekilde tanımlanır:Acil durum: İşyerinin tamamını veya bir kısmını etkileyebilecek, çalışanlara, işyerine... daha fazla oku

29MarMart 29, 2020

Güney Kore Koronavirüs ile Mücadelede Neden Daha Başarılı

Çin'in Wuhan kentinde başlayan Covid-19 (Koronavirüs) salgını ilk olarak Asya ülkelerinde etkisini göstermeye başladı. Çin ile ticari ilişkilerin fazla olduğu... daha fazla oku

16TemTemmuz 16, 2025

Zorunlu İSG Eğitimleri Nedir? Süreler, Sınıflar, Konular ve Uygulama Esasları

Türkiye’de 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile birlikte tüm çalışanlara verilecek İSG eğitimleri yasal bir zorunluluk haline gelmiş,... daha fazla oku

10NisNisan 10, 2019

İş Ekipmanları Yönetmeliği

iş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik kuralları hakkında yönetmeliği kısaltarak iş ekipmanları yönetmeliğini sizlere sunduk. daha fazla oku

07EkiEkim 7, 2019

Yangın Tatbikatı Senaryosu

Yangın tatbikatında kullanılan senaryolara örnek olarak bir isg yazısı sizlere sunuyoruz. daha fazla oku

Blog hakkında

Blogumuz, iş sağlığı ve güvenliği ve ortak sağlık ve güvenlik birimi konularında farkındalık yaratmayı ve bu alanda en güncel ve doğru bilgileri sağlamayı misyon edinmiştir. İster işveren olun ister çalışan, burada herkes için faydalı içerikler bulacaksınız.Siz de iş yerinizdeki sağlık ve güvenlik standartlarını yükseltmek, yasal mevzuata uygun bir şekilde hareket etmek ve sektördeki yeniliklerden haberdar olmak istiyorsanız, blogumuzu takip edin.

Son Yazılar

  • İstanbul OSGB: İstanbul İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi
  • Acil Durum Planı Nedir?
  • ISO 45001 Nedir?
  • Risk Değerlendirmesi Nedir? Nasıl Yapılır?
  • Protokol Defteri Nedir? İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Fonksiyonu ve Önemi
  • Tehlike Sınıfları (Az Tehlikeli, Tehlikeli, Çok Tehlikeli)
  • A-B-C Sınıfı İSG Uzmanı Nedir? Görevler, Yasal Dayanaklar ve Uygulama Kriterleri
Tüm OSGB & İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerimiz için
İletişime Geçin
eys osgb logo
İş Sağlığı ve Güvenliği & OSGB hizmetlerinde 10 yılı aşkın süredir hizmet veriyoruz.
Facebook-f Linkedin Instagram

0212 438 33 55

info@eysosgb.com

Tekstilkent Blokları B9 Blok No:52 Esenler- İSTANBUL

Hizmetlerimiz
  • İş Sağlığı ve Güvenliği
  • Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi
  • İşyeri Hekimi
  • İş Güvenliği Uzmanı
  • Mobil Sağlık Aracı
Son Yazılar
  • İstanbul OSGB: İstanbul İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi
  • Acil Durum Planı Nedir?
  • ISO 45001 Nedir?
  • Risk Değerlendirmesi Nedir? Nasıl Yapılır?
  • Protokol Defteri Nedir? İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Fonksiyonu ve Önemi
2023 - EYS OSGB & İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri. Fikri mülkiyetleri saklıdır.
  • →
  • Bize Ulaşın
    İletişim

  • Email
  • Yol Tarifi Yol Tarifi Al